Sama wiedza nie wystarczy do efektywnego funkcjonowania w rolach rodzinnych. Niezbędne jest zdobycie określonych umiejętności, które gwarantują wykorzystanie zdobytej wiedzy w codziennych sytuacjach i zadaniach. Te umiejętności to: obserwacja siebie i innych oraz adekwatna interpretacja; łatwość odczytywania własnych oraz cudzych stanów emocjonalnych, zdolność wczuwania się w przeżycia innych; nawyk planowania krótko- i długofalowego; stawianie celów konkretnych oraz hierarchicznych; zdolność przystosowania się do zmieniających się warunków, np. na rynku pracy; łatwość wykonywania różnorodnych, prostych i złożonych czynności oraz prac typowych dla życia rodzinnego, jak sprzątanie, gotowanie, pranie, gospodarowanie budżetem, czasem, odpoczynkiem. 
 

Zasadniczym jednak celem „Wychowania do życia w rodzinie” jest stymulowanie rozwoju zdrowej, zintegrowanej osobowości, odpowiedzialnej za urzeczywistnianie stylu życia gwarantującego rozwój. Przedmiotem oddziaływań wychowawczych stają się potrzeby, postawy, system wartości, poczucie tożsamości i obraz siebie. Stymulowanie i wspieranie rozwoju osobowości, uczniów w szkole, obok przekazywania wiedzy, jest najważniejszym zadaniem współczesnej edukacji. Tak widzą edukację nie tylko ludzie nauki, ale również politycy, działacze religijni i społeczni oraz sami rodzice. Przekazując wiedzę, kształtując umiejętności i stymulując rozwój osobowości, pomagamy naszemu wychowankowi stawać się coraz bardziej człowiekiem. Zadania te nie są proste, a o ich realizacji w kategoriach jakości i poprawy funkcjonowania rodzin będzie można przekonać sie za kilkanaście lat. 
 

Możemy jednak już dziś wskazać pewne zasady, których stosowanie, jak się wydaje, może i powinno wspierać wysiłek edukacyjny.

 

Zasada 1.

Zajęcia edukacyjne „Wychowanie do życia w rodzinie” powinny być traktowane z całą powagą, jakiej domaga się praca z człowiekiem, któremu przysługuje godność, szacunek, wolność, miłość i troska, a jednocześnie z racji wieku potrzeba zrozumienia złożoności człowieka w wymiarze biologicznym, psychicznym, społecznym i duchowym. 

 

Zasada 2.

Uczeń jest członkiem rodziny, ma więc przeszłe i aktualne doświadczenia rodzinne, posiada pewną wiedzę o rodzinie, wyniesioną z własnego życia oraz obserwacji innych. Tak więc rodzina, w której dziecko żyje, jest ze swej natury pierwszym w tym zakresie wychowawcom i nauczycielem. Jednocześnie rodzice mają niezbywalne prawo i obowiązek wychowywać swoje dzieci. Szkoła nie działa więc w próżni, ale musi uwzględniać przeszłe i aktualne doświadczenia dziecka. 

 

Zasada 3.

Wychowanie do życia w rodzinie ma szerszy wymiar, gdyż rodzina jest tym miejscem, w którym dokonuje się transmisja kultury, tożsamości narodowej i rodowej, wartości oraz norm, a więc jest to również wychowanie do przeżywania i urzeczywistniania więzi narodowej, społecznej, a nawet ogólnoludzkiej.

 

Zasada 4.

Rodzina wprowadza dzieci w rzeczywistość duchową, religijną, moralną, a więc również „Wychowanie do życia w rodzinie” nie może abstrahować od tożsamości religijnej uczniów, od ich rozwoju religijnego i nie może być zamknięte na oficjalne nauczanie Kościołów. 

 

Zasada 5.

Wychowanie do życia w rodzinie opiera się zawsze na fundamencie wartości i te wartości muszą być jasno oraz wyraźnie akcentowane i uwyraźniane. Przede wszystkim chodziłoby o takie wartości, jak: życie ludzkie, prawda, miłość, odpowiedzialność, wiara religijna, szacunek dla człowieka, szacunek dla pracy ludzkiej, wspólne działanie, wierność, solidarność w dobrym, rzetelność, zdrowie i inne.

 

Zasada 6.

Nauczyciel prowadzący zajęcia edukacyjne „Wychowanie do życia w rodzinie” powinien być autentyczny, to znaczy być w zgodzie ze sobą. Nie może uczyć i przekazywać wiedzy o wartościach oraz normach, których sam nie podziela i nie urzeczywistnia. Na ten postulat zwraca się obecnie coraz większą uwagę, argumentując, że nie można wychować człowieka wolnego, odpowiedzialnego, empatycznego, solidarnego z innymi, sprawiedliwego, bez osobistego prezentowania takich postaw i zachowań przez nauczycieli oraz wychowawców. 

 

Zasada 7. 

Przekaz wiedzy, pomoc w zdobyciu umiejętności i stymulowanie rozwoju osobowości powinny być dostosowane do wieku oraz poziomu rozwoju dzieci i młodzieży, z uwzględnieniem warunków socjokulturowych środowisk, z których się wywodzą.

 

Zasada 8. 

Rozwój osobowości w świetle współczesnych kierunków psychologicznych nie może być utożsamiany z rozwojem potrzeby seksualnej ani od niej wyłącznie uzależniany.

 

Zasada 9.

Nauczyciel prowadzący zajęcia edukacyjne „Wychowanie do życia w rodzinie” powinien śledzić i wykorzystywać w swojej działalności aktualne osiągnięcia nauk o człowieku, jego zachowaniu oraz uwarunkowaniach.

 

(oprac. prof. dr hab. Krystyna Ostrowska, w: Ministerstwo Edukacji Narodowej o wychowaniu do życia w rodzinie, „Biblioteczka Reformy”, Warszawa, 2001, s. 63-67)